Kako su gusle pomogle Paji Jovanoviću da postane slikar?
6. jun 2018.
(PRObjave) - Osim što njegova dela dostižu rekordne cene na aukcijama u svetu, Paja Jovanović je slikar koji je živeo i radio u dva veka, koji je ovekovečio vladare i značajne ljude svog vremena, naslikao velike događaji iz naše istorije, život i običaje balkanskih naroda. Njegove slike nalaze se na šemi čuvenih Vilerovih goblena, ali i limenci piva.
Malo je poznato da je, zbog narodne poezije koju su narodni pevači pevali uz gusle, Jovanović poželeo da postane slikar. Brojne njegove slike bile su inspirisane stihovima epskih pesama koje je slušao kao dete, među kojima je Marko Kraljević i vila. Stihove te pesme, koja veliča pobratimsku ljubav, Jovanović je naslikao na slici „Marko, Miloš i vila“.
Na površini od nepunih 0,18 kvadrata, Jovanović je smestio dva velika srpska junaka - Marka Kraljevića i Miloša Obilića, kao i najpoznatiju vilu iz naših narodnih pesama - Ravijojlu. Slikar je naslikao dramatični trenutak, kada natprirodno biće želi da prostreli Obilića zbog lepog glasa kojim peva, a zbog kojeg se Marko Kraljević opustio i zadremao, njišući se u sedlu na svom Šarcu. Pošto je prostrelila pevača, Marko Kraljević kažnjava vilu i tera je da oživi njegovog pobratima. Ravijojla miročkim travama vraća Obilića u život, pretvarajući ga u još idealnijeg junaka nego što je bio.
Ovo ulje na platnu, na kojem razjarena vila Ravijojla vreba Marka i Miloša dok jašu kroz šumu na Miroču, nastalo je u vreme traganja za nacionalnim stilom i formiranja propagandnih nacionalnih poruka. Otuda je i Kraljević Marko predstavljen kao snažni, brkati junak. On je simbol vrline i idealnog heroja - Herkul nacionalnog srednjeg veka, koji kroz stihove uliva nadu narodu pod tuđom vlašću.
Ovu sliku javnost će ponovo moći da vidi u Narodnom muzeju od 28. juna, čije otvaranje je podržalo Zaječarsko pivo akcijom „Otvorimo zajedno Narodni muzej“. U okviru ove akcije, kupovinom specijalne limenke sa Jovanovićevom slikom „Marko, Miloš i vila“, kao i ostalih iz posebno dizajnirane serije Zaječarskog piva, donira se dinar za otvaranje najstarijeg muzeja u Srbiji. U ovom muzeju se između ostalog, čuvaju remek-dela slavnog slikara iz Vršca - Paje Jovanovića, koji je svojom umetnošću, kako je i sam verovao, uticao na očuvanje nacionalnog identiteta.
Извор
[уреди]- PRObjave „Kako su gusle pomogle Paji Jovanoviću da postane slikar?” PRObjave, 06. jun 2018. (српски)
